Δευτέρα, Οκτωβρίου 31, 2011

Η εμπειρία μου με το Kindle

Αγαπάω πολύ το διάβασμα και συχνά έχω τουλάχιστο 2-3 βιβλία τα οποία διαβάζω ταυτόχρονα. Όταν κουράζομαι από το ένα, συνεχίζω από κάποιο άλλο, μέχρι να τελειώσουν, συνήθως σχεδόν ταυτόχρονα. Επίσης συχνά διαβάζω ερευνητικές εργασίες (papers) τις οποίες δεν έχω την πολυτέλεια πλέον να τυπώνω: τις μεταφέρω μεταξύ του σπιτιού και του γραφείου σε ένα "φλασάκι" το οποίο μόνο φέτος έχω χάσει δύο φορές και το έχω ξεχάσει πολύ περισσότερες. Επιπλέον, όταν διαβάζω συχνά αναζητώ παράλληλα πληροφορίες στο διαδίκτυο, κατά κύριο λόγο στη Wikipedia.  Τέλος, έχω πάρα πολλά βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή, σε μορφές κυρίως pdf και djvu.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, αποφάσισα να αγοράσω μια συσκευή ηλεκτρονικού αναγνώστη (e-reader), και κατέληξα, μετά από τη σχετική έρευνα στο διαδίκτυο, στο Kindle της Amazon. Οι λόγοι που δεν αγόρασα ένα tablet που να τα κάνει όλα αυτά και ακόμα περισσότερα είναι αφ' ενός το κόστος και αφ' ετέρου το ότι χειριζόμενος ένα tablet είμαι πολύ περισσότερο επηρρεπής στο χάζεμα και το σύνδρομο του τσεκάρω-τα-mail-μου-κάθε-τρεις-και-λίγο. Γενικά, οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες είναι συσκευές που δε βρίσκει κανείς σε ποικιλία στην Ελλάδα: ελάχιστα μοντέλα κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά και σε τιμές αρκετά υψηλότερες σε σχέση με το εξωτερικό. Συγκρίνοντας τα χαρακτηριστικά είδα ότι το Kindle είναι από τις πιο πλήρεις προτάσεις και παράγγειλα το Kindle Keyboard και όχι κάποιο από τα τελευταία μοντέλα. Το πληκτρολόγιο είναι πολύ χρήσιμο όπως θα δείτε παρακάτω. Επίσης, παράγγειλα και μια δερμάτινη θήκη γιατί χωρίς θήκη δε θα αντέξει πάνω από μήνα στα χέρια μου.

Το Kindle δε μπορεί κανείς να το παραγγείλει από τα ευρωπαϊκά ηλεκτρονικά καταστήματα της Amazon καθώς αυτά δεν το αποστέλλουν στην Ελλάδα. Έτσι αποφάσισα να μπω στη διαδικασία της παραγγελίας από τις ΗΠΑ. Είχα και παλαιότερα παραγγείλει από τις ΗΠΑ και ταλαιπωρήθηκα αρκετά με τον εκτελωνισμό: μια διαδικασία από-γραφείο-σε-γραφείο των τριών ωρών στο αεροδρόμιο. Αυτή τη φορά όμως, και προς μεγάλη μου έκπληξη, δε χρειάστηκε τίποτα τέτοιο. Κατά την παραγγελία στο Amazon, χρεώθηκα ένα επιπλέον ποσό ως "import tax deposit", δηλαδή ένα ποσό αντίστοιχο των εκτιμώμενων δασμών στην Ελλάδα. Το ποσό αυτό αποδόθηκε από την Amazon στη Ups η οποία ανέλαβε τη διαδικασία του εκτελωνισμού. Έτσι, όταν το δέμα έφτασε στο αεροδρόμιο, έλαβα ένα τηλεφώνημα από τη Ups για να τους εξουσιοδοτήσω για τον εκτελωνισμό. Μου έστειλαν ένα e-mail με μια φόρμα εξουσιοδότησης την οποία συμπλήρωσα και τους την έστειλα πίσω. Η Ups ανέλαβε όλες τις διαδικασίες του εκτελωνισμού και την επόμενη μέρα το Kindle έφτασε στα χέρια μου. Το συνολικό κόστος (Kindle + θήκη + δασμοί) ήταν 189€, δηλαδή 11€ χαμηλότερα από την αντίστοιχη πρόταση του Πλαίσιου που θα ήταν η δεύτερη επιλογή μου.

Το Kindle έφτασε καταχωρημένο (registered) με τα στοιχεία του λογαριασμού μου στην Amazon, έτοιμο να "κατεβάσω" βιβλία από το ηλεκτρονικό της κατάστημα με ένα κλικ όπως φαίνεται από την παρακάτω εικόνα.


 Τελικώς αποδείχθηκε πως μια λειτουργία του Kindle στην οποία δεν είχα δώσει ιδιαίτερη βάση (και την οποία δε διαθέτει η δεύτερη επιλογή μου, η πρόταση του Πλαίσιου), η δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο μέσω Wi-Fi είναι η πλέον σημαντική. Οι λόγοι είναι οι εξής:
  • Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, μπορεί κανείς να κάνει αναζήτηση στο λεξικό (ενσωματωμένο στο Kindle) αλλά επίσης και στο Google και τη Wikipedia. Ο browser είναι κάπως πρωτόγονος και δεν υποστηρίζει flash αλλά είναι ικανοποιητικός για απλή περιήγηση στις περισσότερες ιστοσελίδες και προβάλλει σωστά τα ελληνικά. Το μειονέκτημα εδώ είναι ότι δε μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει αναζητήσεις με ελληνικό κείμενο.

  • Μπορείς να μεταφέρεις αρχεία στο Kindle σου, στέλνοντάς τα ως συνημμένα σε e-mail στη διεύθυνση το_ονομα_χρήστη_σου@Kindle.com. Αν τα αρχεία είναι HTML, εικόνες (PNG, JPG, BMP, GIF), αρχεία του word (DOC, RTF) ή απλού κειμένου, αυτά υφίστανται μετατροπή ώστε η προβολή τους να είναι βέλτιστη για τη μικρή (6 ιντσών) οθόνη του Kindle. Σε περίπτωση που το αρχείο είναι PDF, αυτό αποστέλλεται απ' ευθείας στη συσκευή χωρίς μετατροπή. Αυτή η δυνατότητα είναι πολύ σημαντική σε όσους χάνουν συχνά το φλασάκι με το οποίο μεταφέρουν τα αρχεία στο σπίτι... Σε ότι αφορά τη μετατροπή αρχείων με ελληνικά δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα. Όσο για τη μη μετατροπή των PDF υπάρχει λύση που περιγράφω παρακάτω.
  • Υπάρχει δυνατότητα για άμεση σύνδεση με το Kindle Store. Εκεί μπορεί κανείς να βρει δωρεάν πάρα πολλά βιβλία χωρίς πνευματικά δικαιώματα. Επιπλέον, για τα βιβλία που διατίθενται επι πληρωμή, υπάρχει η δυνατότητα δωρεάν κατεβάσματος ενός δείγματος από κάθε βιβλίο. Το δείγμα είναι συνήθως αρκετά μεγάλο, τυπικά 15-20 τυπωμένες σελίδες στις περισσότερες περιπτώσεις. Αρκετά μεγάλο δείγμα ώστε να μπορέσεις να καταλάβεις τόσο το πνεύμα του βιβλίου όσο και το αν σου είναι τελικά αρκετά χρήσιμο ώστε να το αγοράσεις. Στο Kindle Store δε θα βρείτε όμως βιβλία σε άλλη γλώσσα πλην της αγγλικής.
Σε ότι αφορά τα αρχεία pdf, εκεί υπάρχει ένα πρόβλημα (όχι ανυπέρβλητο), καθώς το Kindle εμφανίζει μια ολόκληρη σελίδα στη μικρή του οθόνη. Παρότι το Kindle εντοπίζει αυτόματα τα περιθώρια και τα αποκόπτει, αν το βιβλίο έχει μικρή γραμματοσειρά, είναι και πάλι δυσανάγνωστο. Αυτό φαίνεται στην παρακάτω εικόνα με την προβολή μιας σελίδας από το πιο πυκνογραμμένο pdf που έχω, τις διαλέξεις του Feynmann:


Η προβολή του βιβλίου σε landscape mode συνήθως βοηθάει, καθώς οι χαρακτήρες εμφανίζονται μεγαλύτεροι, αλλά και πάλι η προβολή δεν είναι ικανοποιητική. Το μενού της αλλαγής προσανατολισμού καθώς και η προβολή του ίδιου βιβλίου σε landscape mode φαίνονται στις παρακάτω εικόνες.



Ακόμα μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα σε κείμενα που είναι γραμμένα σε δύο στήλες, όπως είναι συνήθως οι επιστημονικές δημοσιεύσεις. Στο πρόβλημα αυτό υπάρχουν δύο τουλάχιστο λύσεις. Προσωπικά, καθώς δουλεύω κυρίως σε σύστημα Linux, κατέληξα είτε στη χρήση της εφαρμογής pdftotext (μέρους του πακέτου poppler-utils) που περιέχεται στις περισσότερες διανομές (Ubuntu στην περίπτωσή μου) είτε στη χρήση του πάρα πολύ καλού (και δωρεάν) προγράμματος k2pdfopt. Την πρώτη λύση χρησιμοποιώ για μια γρήγορη εξαγωγή του κειμένου από αρχεία pdf ενώ τη δεύτερη για τη μετατροπή ολόκληρων βιβλίων και δημοσιεύσεων σε μορφή "φιλική" προς το Kindle.

To pdftotext είναι μια απλή εφαρμογή γραμμής εντολών, η οποία παρέχει αρκετές επιλογές, όπως φαίνεται από την παρακάτω εικόνα. Εννοείται ότι η χρήση της μπορεί να γίνει μόνο σε αρχεία PDF που περιέχουν πληροφορία κειμένου και όχι σε αρχεία που προέρχονται από σκανάρισμα. Το αρχείο κειμένου που παράγεται μπορούμε να το στείλουμε με e-mail στη διεύθυνσή το_όνομα_χρήστη_μου@kindle.com και να το λάβουμε στο Kindle σε μορφή ηλεκτρονικού βιβλίου.


Για αρχεία που περιέχουν εικόνες, ή προέρχονται από σκανάρισμα, το πρόγραμμα k2pdfopt είναι η λύση. Υπάρχει διαθέσιμο τόσο για Linux όσο και για Windows. Μάλιστα, στα Windows δε χρειάζεται καν εγκατάσταση και μπορεί να λειτουργήσει απλώς "σέρνοντας" το εικονίδιο του προς μετατροπή αρχείου πάνω στο εικονίδιο του εκτελέσιμου προγράμματος. Το παράθυρο του k2pdfopt ανοίγει και μας προτρέπει να καθορίσουμε τις επιλογές για τη μετατροπή (ανάλυση, χρώμα, προσανατολισμός, εύρος σελίδων κλπ).

Παρακάτω φαίνονται μερικά παραδείγματα επιτυχημένης μετατροπής με το k2pdfopt καθώς και ένα (το μοναδικό που μου έτυχε) παράδειγμα αποτυχημένης μετατροπής. Το πρώτο αρχείο που δοκίμασα ήταν ένα βιβλίο που είχα σε pdf με εξαιρετικά μικρή γραμματοσειρά και τεράστια περιθώρια που ούτε το kindle μπορούσε να αποκόψει σωστά.
Το βιβλίο πριν και μετά τη μετατροπή.
Το δεύτερο αρχείο ήταν ένα paper στα ελληνικά. Και σε αυτό η επιτυχία ήταν πλήρης.
Το paper στα ελληνικά πριν και μετά τη μετατροπή
Το τρίτο αρχείο ήταν ένα paper από το Physical Review το οποίο είχε πληροφορία κειμένου (όχι σκαναρισμένο). Το k2pdfopt αυτόματα αναγνώρισε ότι το paper είναι σε δίστηλο και προχώρησε με τη μετατροπή χωρίς πρόβλημα. Χωρις πρόβλημα μετατράπηκαν και οι εξισώσεις καθώς και τα σχήματα. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι το υποσέλιδο δεν είναι σε δίστηλο και μεταφέρεται στο τελικό αρχείο pdf. Έτσι, επειδή η διάταξη των σελίδων αλλάζει με τη μετατροπή, μπορεί να συναντήσουμε υποσέλιδα στη μέση μιας σελίδας.
Το paper στο Physical Review πριν και μετά τη μετατροπή.
Η επόμενη δοκιμασία ήταν ένα παλιό paper από το Reviews of Modern Physics. Το συγκεκριμένο δεν έχει πληροφορία κειμένου (σκαναρισμένο) και επιπλέον είναι δίστηλο. To k2pdfopt δε μάσησε όπως φαίνεται παρακάτω.
Το παλιό σκαναρισμένο paper πριν και μετά τη μετατροπή.
Το μόνο κείμενο που δε μετατράπηκε ικανοποιητικά είναι ένα σκαναρισμένο βιβλίο στα ελληνικά. Το σκανάρισμα είναι λίγο στραβό και το αρχείο ήταν πολύ μεγάλο. Το αποτέλεσμα της μετατροπής δεν είναι ικανοποιητικό (το μέγεθος των γραμμάτων μεταβάλλεται) αλλά και πάλι διαβάζεται.

Τα μειονεκτήματα του Kindle θεωρώ ότι είναι η απουσία υποδοχής κάρτας μνήμης, η μη ύπαρξη πολυγλωσσικού πληκτρολογίου (o browser όμως προβάλλει κανονικά τα ελληνικά) καθώς και η μη δυνατότοτα οργάνωσης του περιεχομένου σε φακέλους. Το τελευταίο σημαίνει ότι ακόμα κι αν έχουμε στον υπολογιστή μας δεκάδες βιβλία χωρισμένα κατά κατηγορίες σε φακέλους και τα μεταφέρουμε αυτούσια στο Kindle, αυτά θα εμφανιστούν όλα μαζί στην αρχική οθόνη του Kindle χωρίς να διατηρηθεί η δομή των φακέλων. Για να τα βλέπουμε σε κατηγορίες στην αρχική οθόνη του Kindle πρέπει να φτιάξουμε "collections" και μετά τα βιβλία να τα τοποθετούμε το καθένα στην collection που θέλουμε, κάτι που είναι μια αρκετά χρονοβόρα διαδικασία. Γενικά, είμαι ικανοποιημένος από το Kindle και θεωρώ ότι τελικώς έπραξα καλά που δεν ξοδεύτηκα για να αγοράσω ταμπλέτα.